W dobie dynamicznych zmian zarządzanie strategiczne jest niezwykle ważnym narzędziem dla każdej organizacji, która pragnie wyróżnić się na konkurencyjnym rynku. Dzięki procesowi zarządzania strategicznego firmy mogą skutecznie planować swoją przyszłość i odnosić sukcesy w długiej perspektywie czasowej. Jakie jeszcze są korzyści zarządzania strategicznego? Jak powinno wyglądać planowanie strategii? O czym warto pamiętać? Podpowiadamy.
Co to jest zarządzanie strategiczne?
Na początku przedstawmy definicję zarządzania strategicznego. Jest to proces planowania, realizacji i monitorowania działań podejmowanych przez organizację w celu osiągnięcia wyznaczonych celów i zapewnienia jej długoterminowej przewagi konkurencyjnej. W ramach zarządzania strategicznego identyfikuje się cele strategiczne, analizuje otoczenie zewnętrzne i wewnętrzne przedsiębiorstwa oraz określa się strategię działania.
Wiesz już, czym jest zarządzanie strategiczne. Z dalszej części artykułu dowiesz się więcej na ten temat.
Co jest istotą zarządzania strategicznego?
Istotą zarządzania strategicznego jest podejście ukierunkowane na długookresowe cele. Oznacza to, że przedsiębiorstwa powinny określić swoje cele biznesowe i następnie dostosować odpowiednie strategie zarządzania i działania w taki sposób, aby te cele zostały zrealizowane. W ramach procesu zarządzania strategicznego organizacje muszą dokładnie przeanalizować swoje otoczenie zewnętrzne oraz wewnętrzne, a następnie opracować strategie, które pozwolą osiągnąć cele.
Inną istotną kwestią jest monitorowanie postępów i dostosowywanie strategii. Planowanie długoterminowe rzadko kiedy przebiega zgodnie z oczekiwaniami, dlatego organizacje muszą stale monitorować postępy w realizacji celów i dostosowywać swoje strategie rozwoju, aby osiągnąć sukces.
Elementy zarządzania strategicznego
Jednym z najważniejszych elementów zarządzania strategicznego jest identyfikacja celów strategicznych organizacji. Cele te powinny być ambitne, ale jednocześnie osiągalne, a ich realizacja powinna przyczyniać się do przewagi konkurencyjnej firmy na rynku.
Następnie, w ramach zarządzania strategicznego przedsiębiorstwa, dokonuje się jego analizy otoczenia zewnętrznego i wewnętrznego. Analiza zewnętrzna koncentruje się na ocenie rynku, konkurencji oraz zmianach zachodzących w otoczeniu biznesowym. Natomiast analiza wewnętrzna dotyczy oceny zasobów organizacji takich jak ludzie, finanse, technologia czy kultura organizacyjna.
Po dokonaniu analizy otoczenia kolejnym krokiem jest wybór strategii, czyli opracowanie planu działania. Strategia ta powinna umożliwić osiągnięcie wybranych celów strategicznych przy jednoczesnym wykorzystaniu siły organizacji oraz możliwości rynkowych.
Kolejnym krokiem jest wdrożenie strategii. W tym celu trzeba opracować plany operacyjne, czyli konkretne zadania, które będą realizowane w celu osiągnięcia założonych celów. Planowanie powinno uwzględniać zasoby przedsiębiorstwa oraz dostępne środki finansowe.
Zarządzanie strategiczne obejmuje także kontrolę działań. Po zrealizowaniu działań trzeba dokładnie przeanalizować wyniki osiągnięte przez przedsiębiorstwo i porównać je z założonymi celami. W tym celu należy opracować system monitorowania postępów w realizacji działań i osiąganiu celów. Dzięki temu można na bieżąco śledzić postępy i wprowadzać odpowiednie zmiany i korekty w planowaniu strategii.
Główne etapy zarządzania strategicznego to zatem:
- analiza strategiczna,
- planowanie strategiczne,
- wdrażanie strategii zarządzania,
- nadzór i kontrola strategii.
Korzyści ze stosowania zarządzania strategicznego
Zarządzanie strategiczne przynosi wiele dobrego przedsiębiorstwu. Jakie są korzyści zarządzania strategicznego? Przede wszystkim dzięki temu procesowi firma może dokładnie określić swoje cele i strategię działania, co ułatwia podejmowanie decyzji dotyczących dalszego rozwoju. Określenie celów zwiększa efektywność działań oraz pozwala na szybsze reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe.
Kolejną korzyścią jest lepsze wykorzystanie zasobów firmy. Dzięki procesowi zarządzania strategicznego organizacja jest w stanie zoptymalizować wykorzystanie swoich zasobów takich jak ludzie, pieniądze, czas czy technologia. Pozwala to na osiągnięcie większej efektywności oraz zwiększenie zysków firmy.
Zaletą jest też poprawa komunikacji wewnątrz przedsiębiorstwa. Proces zarządzania strategicznego wymaga współpracy między różnymi działami firmy, co prowadzi do lepszej komunikacji i zwiększenia koordynacji działań. Dzięki temu firma może działać bardziej sprawnie, co wpływa na osiąganie wyznaczonych celów.
Korzyścią jest również zwiększenie konkurencyjności firmy na rynku. Dzięki procesowi zarządzania strategicznego firma jest w stanie lepiej dostosować swoje działania do zmieniających się warunków rynkowych oraz odpowiedzieć na potrzeby klientów. Pozwala to na zwiększenie lojalności klientów oraz zwiększenie udziału firmy na rynku.
Podsumowując, zalety zarządzania strategicznego to:
- jasna wizja i cele,
- lepsze wykorzystanie zasobów firmy,
- skupienie na priorytetach,
- lepsza komunikacja wewnątrz firmy,
- lepsza reakcja na zmiany,
- zwiększenie konkurencyjności na rynku,
- długofalowy rozwój organizacji.
Modele zarządzania strategicznego
Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie jest kluczowym elementem sukcesu. Jednym ze sposobów jego osiągnięcia jest zastosowanie odpowiedniego modelu zarządzania strategicznego.
Model “5 sił Portera” to jedno z najpopularniejszych narzędzi, które pomaga w identyfikacji czynników wpływających na rynek i konkurencję. Model ten opiera się na pięciu siłach, które kształtują otoczenie organizacji: potencjalni konkurenci, potencjalni dostawcy, potencjalni klienci, rywalizacja między konkurentami oraz zagrożenia wynikające z nowych technologii i produktów.
Innym popularnym modelem zarządzania strategicznego jest SWOT, który polega na analizie mocnych i słabych stron organizacji oraz szans i zagrożeń, jakie niesie ze sobą jej otoczenie. Po dokładnej analizie tych czterech elementów organizacja może w pełni wykorzystać swoje mocne strony, minimalizować te słabe, korzystać z szans i radzić sobie z zagrożeniami.
Model “7S McKinseya” skupia się na siedmiu elementach, które są kluczowe dla sukcesu organizacji: strategia (strategy), struktura (structure), systemy (systems), style (style), personel/pracownicy (staff), umiejętności (skills) i wspólne wartości (shared values). Model ten pomaga organizacjom w ułożeniu spójnych strategii, dostosowaniu struktury do celów biznesowych, a także w utrzymywaniu odpowiedniej kultury organizacyjnej.
Metody zarządzania strategicznego
Istnieje wiele metod zarządzania strategicznego, które pomagają firmom osiągnąć cel. Jednym z najbardziej popularnych podejść jest wspomniana już analiza SWOT.
Inną popularną metodą jest podejście Balanced Scorecard, które pozwala na stworzenie zbalansowanej strategii firmy poprzez uwzględnienie czterech perspektyw: finansowej, klienta, procesów wewnętrznych oraz uczenia się i rozwoju. Dzięki temu podejściu menedżerowie są w stanie monitorować kluczowe wskaźniki wydajności dla każdej perspektywy i dostosowywać strategię w oparciu o wyniki.
Kolejną metodą zarządzania strategicznego jest podejście Blue Ocean Strategy, które polega na tworzeniu nowych rynków poprzez innowacyjne produkty i usługi. Zamiast konkurować na istniejącym rynku, firma stara się stworzyć nowy, na którym nie ma konkurencji. To podejście wymaga kreatywności i innowacyjności oraz umiejętności zrozumienia potrzeb klientów.
Jakie czynniki wpływają na skuteczność zarządzania strategicznego?
Jednym z najważniejszych czynników skuteczności jest przywództwo. To właśnie od przywódcy zależy, jakie cele strategiczne przedsiębiorstwa będą stawiane i w jaki sposób zostaną osiągnięte. Skuteczny lider musi mieć wizję, umiejętności decyzyjne oraz zdolności komunikacyjne.
Kolejnym czynnikiem jest analiza otoczenia. Organizacja musi dokładnie poznać rynek, na którym działa, aby lepiej zrozumieć swoje możliwości i zagrożenia. Analiza SWOT pozwala na identyfikację mocnych i słabych stron firmy, a także szans i zagrożeń ze strony otoczenia.
Ważnym elementem skutecznego zarządzania strategicznego jest również odpowiednie zarządzanie zasobami ludzkimi. Dobrze wyszkoleni pracownicy są w stanie przyczynić się do realizacji celów organizacji. Dlatego ważne jest, aby kadra była odpowiednio motywowana i podnosiła swoje kwalifikacje.
Kolejnym kluczowym czynnikiem wpływającym na skuteczność strategicznego zarządzania jest umiejętność dostosowania się do zmieniających się warunków rynkowych. Organizacje muszą być gotowe na zmiany i elastycznie reagować na sytuacje, które wymagają natychmiastowego działania.
Skuteczne zarządzanie strategiczne wymaga ciągłego monitorowania realizacji celów i dokonywania odpowiednich korekt. Dlatego ważne jest, aby organizacja miała jasno określoną strategię, procesy i narzędzia pozwalające na bieżąco oceniać postępy w realizacji celów oraz podjąć odpowiednie działania.
Pamiętaj, że przedsiębiorstwo zarządzanie strategiczne ma większe szanse na odniesienie sukcesu. Strategia zarządzania musi jednak być dobrze przemyślana. Trzeba opracować dokładny plan działania i umiejętnie go realizować.
